Racjonalna Terapia Zachowania (RTZ) – (oryg. Rational Behavior Therapy) jest sprawdzoną, udokumentowaną, przebadaną i dobrze opisaną metodą terapeutyczną. Opracował ją amerykański psychiatra dr Maxie C. Maultsby.
Jest to prosta metoda samopomocy, radzenia sobie z negatywnymi myślami, emocjami oraz przekonaniami. Racjonalna Terapia Zachowania (RTZ) to metoda krótkoterminowa dająca długotrwałe efekty. Program RTZ oparty jest na teoriach uczenia oraz neurofizjologii i koncentruje się głównie na możliwościach zmiany niezdrowego sposobu myślenia.
Poznawczo-behawioralny program samopomocy emocjonalnej opisany w RTZ ma szerokie zastosowanie – jest przydatny zarówno w psychoterapii, pomocy psychologicznej i interwencji kryzysowej, jak i w pracy rozwojowej, w profilaktyce, coachingu czy np. w psychologii sportu. Jest przeznaczony zarówno do pracy indywidualnej, jak i grupowej.
RTZ wyróżnia się zestawem szczegółowo opracowanych technik samopomocowych (autoterapeutycznych), które pozwalają klientowi na szybkie rozpoczęcie samodzielnej pracy poza gabinetem. W podstawowej formie są one przeznaczone dla osób dorosłych i młodzieży (mniej-więcej od okresu gimnazjalnego). U dzieci można stosować wybrane elementy, najlepiej w połączeniu z pracą z ich opiekunami; podobne zalecenia dotyczą osób z niepełnosprawnością umysłową. Celem prowadzenia takiej terapii jest zmiana niezdrowego sposobu myślenia, który ogranicza jakość życia każdego człowieka. Techniki stosowane przez Maultsby’ego to praktyczne narzędzia do pracy nad sobą i swoimi umiejętnościami psychologicznymi do zastosowania w życiu osobistym, a także. Skuteczność metod poznawczych potwierdzają liczne badania naukowe.
Literatura:
https://www.researchgate.net/publication/338335874_Cognitive_and_emotional_aspects_of_cancer_-a_model_of_therapeutic_intervention_in_emotional_spiritual_and_existential_crises_Poznawcze_i_emocjonalne_aspekty_choroby_nowotworowej-model_terapeutycznejNawara, I., & Wirga, M. (2020). Racjonalna Terapia Zachowania. In K. de Walden-Gałuszko (Ed.), O życiu z rakiem i po raku: Praktyczny poradnik dla każdego (pp. 175–185). PZWL Wydawnictwo Lekarskie; Polska Liga Walki z Rakiem. https://www.researchgate.net/publication/354881671_Racjonalna_Terapia_Zachowania_Maultsby’ego_jako_skuteczna_metoda_samopomocy_emocjonalnej_dla_kazdego
Wirga, M., DeBernardi, M., Wirga, A., Wirga, M. L., Banout, M., & Fuller, O. G. (2020). Maultsby’s Rational Behavior Therapy: Background, Description, Practical Applications, and Recent Developments. Journal of Rational-Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 38(3), 399–423. https://doi.org/10.1007/s10942-020-00341-8
Wirga, M., Nawara, I., Malec, A., Wirga, A. H., & Działa, A. (2002). Poznawcze i emocjonalne aspekty choroby nowotworowej–model terapeutycznej interwencji w kryzysie emocjonalnym, duchowym i egzystencjalnym [Cognitive and Emotional Aspects of Cancer – A Model of Therapeutic Intervention In Emotional, Spiritual, and Existential Crisis]. Psychoonkologia, 6(3), 53–63. https://doi.org/10.1066/S10013020009